IKE czy IKZE? Jak oszczędzać na emeryturę i zyskać na podatkach

Metody oszczędzania na rynku można wymieniać w dziesiątkach, jeśli nie setkach. Od odkładania w skarpetę, przez konta oszczędnościowe, po fundusze inwestycyjne, złoto, kryptowaluty, nieruchomości. Każda metoda może mieć swoje wady i zalety. Dużo zależy również od naszej wiedzy. W tym artykule dowiesz się więcej o dwóch narzędziach, które służą typowo do oszczędzania na emeryturę.

Dlaczego warto oszczędzać na emeryturę?

Temat emerytur jest bardzo gorący praktycznie wśród członków każdego pokolenia – zarówno osób na emeryturze, jak i dalej pracujących. Nie ma co ukrywać, że jeśli chcemy żyć godnie po przejściu na emeryturę, musimy zacząć jak najwcześniej oszczędzać. Według Komisji Europejskiej stopa zastąpienia w 2060 roku będzie w Polsce wynosiła… 25%. Oznacza to, że z dnia na dzień po przejściu na emeryturę, zaczniesz zarabiać 25% tego, co Twoja ostatnia pensja. Czy uda ci się zgodnie z takim wyliczeniem utrzymać godny poziom życia?

Jednym z najczęściej pojawiających się argumentów wśród młodych Polaków, dlaczego nie chcą oszczędzać, jest – mam jeszcze dużo czasu. Jest to zdecydowanie błędne myślenie. Dlaczego?

Jeśli w wieku 20 lat, zaczniesz oszczędzać 200 zł miesięcznie i przyjmiemy śmieszną kwotę 2% stopy zwrotu, to po 45 latach będziesz mieć dodatkowe 162 450,72 zł.

Jeśli zaczniesz to robić w wieku 25 lat, będzie to już tylko 137 417 zł.

30-latek zdąży odłożyć przy tych samych warunkach 114 546 zł.

Każde 5 lat kosztuje Cię ponad 20 000 zł w oszczędnościach. Dlatego właśnie im szybciej, tym lepiej, bo zyskasz więcej za mniejszą kwotę.

W powyższych wyliczeniach ująłem podatek dochodowy od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatek Belki. W tym artykule dowiesz się, że ten podatek można obniżyć lub całkowicie go nie płacić. I do tego, co roku odliczać wpłaty od podatku. Do tego służą właśnie konta IKE i IKZE.

Indywidualne Konto Emerytalne

Zaczniemy od Indywidualnego Konta Emerytalnego. Jest to forma oszczędzania, którą można zawrzeć w banku, indywidualnie lub przy polisie ubezpieczeniowej. Jego najważniejszą korzyścią jest brak konieczności zapłacenia podatku Belki przy wypłacaniu pieniędzy. Są jednak pewne warunki.

• nie zapłacimy podatku pod warunkiem dokonywania wpłat co najmniej w 5 dowolnych latach kalendarzowych,
• dokonamy ponad połowy wartości wpłat nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty,
• nie wybierzemy zgromadzonych środków przed ukończeniem 60 roku życia.

Co, jeśli nie spełnimy tych warunków? Będziemy musieli po prostu zapłacić pełny podatek Belki.

Limity IKE

Istnieją limity wpłat na konto IKE, które ustalane są na podstawie przeciętnego wynagrodzenia. Jest to 3-krotność tej kwoty. Na dzień pisania artykułu, limit wpłat na IKE to 20 805 zł.

Plusem konta IKE jest możliwość wpłacania dowolnych kwot do limitu. Oznacza to, że możesz odkładać co miesiąc regularną kwotę, albo całość w dowolnym dniu w ciągu roku. Należy również pamiętać, że środki na IKE są dziedziczone. Nie możemy posiadać więcej rachunków IKE niż jednego.

Dla kogo będzie najlepsze IKE?

Indywidualne konto emerytalne może założyć każdy, kto ukończył 16 lat. Do 18 roku życia wpłat można dokonywać tylko wtedy, jeśli są dochody z umowy o pracę. Samo założenie IKE jest bardzo proste i powinno być przemyślane przez każdego, kto chce mieć poduszkę finansową na emeryturę. Brak podatku również jest bardzo atrakcyjnym argumentem dla osób, które myślą o przyszłości.

Twoje wpłaty mogą być przeznaczane na bezpieczne inwestycje lub bardziej agresywne – ale też bardziej niebezpieczne. Nie musisz posiadać specjalistycznej wiedzy, chyba że chcesz samemu zarządzać swoimi funduszami i inwestować w bardziej ryzykowne instrumenty finansowe.

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego

IKZE to instrument finansowy, który pozwala nam na uzyskanie co roku większego zwrotu z podatku PIT. Jak to działa?

Każda wpłata (również do limitu wpłat) może zostać wprowadzona przy rozliczeniu rocznym i odjęta od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Wysokość ulgi podatkowej zależy oczywiście od tego, na jakich zasadach się rozliczasz, czy jesteś samozatrudniony itp.

Drugą korzyścią, jest możliwość zapłacenia zryczałtowanego podatku dochodowego 10% przy wybraniu środków.

Oczywiście – tu również są pewne warunki, ale są one praktycznie takie same, jak w przypadku konta IKE:

• możemy odliczać wpłaty oraz zapłacić niższy podatek, jeśli środki wybierzemy po 60 roku życia,
• dokonamy ponad połowy wartości wpłat nie później niż na 5 lat przed dniem złożenia wniosku o dokonanie wypłaty,
• będziemy dokonywać wpłat co najmniej przez 5 dowolnych lat kalendarzowych.

Co, jeśli wybierzemy środki wcześniej? Musimy rozliczyć środki z IKZE jako dochód (czyli oddajemy to, co wcześniej odliczaliśmy).

Limity IKZE

Również na IKZE obowiązują limity, ustalane na początku każdego roku. Na dzień pisania artykułu, ta kwota wynosi 8322 zł. Nowością jest fakt, że dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą ten limity jest wyższy i wynosi 12 483 zł.

Również w przypadku IKZE możesz wpłacać regularnie lub jednorazowo do kwoty limitu. Możesz posiadać maksymalnie jedno konto IKZE.

Dla kogo będzie najlepsze IKZE?

Również w przypadku IKZE, założyć je może osoba po 16 roku życia, pod warunkiem, że do 18 roku życia osiąga dochód. IKZE będzie dobrym wyborem dla każdego, kto szuka bezpiecznej i długoterminowej inwestycji. Dlaczego inwestycji? Pomyśl, jaki instrument finansowy da pewny zwrot w wysokości np. 12, 19, 32 % co roku? Tak można potraktować wpłaty na IKZE o ile planujesz trzymać się zasad wypłacania.

Co wybrać?

Odpowiedź na to pytanie zależy od celów oszczędzającego, przewidzenia ewentualnej wypłaty, oszczędzanej regularnie kwoty i innych czynników. Jeśli wiesz, że wykorzystasz rokrocznie limit IKZE, a chcesz oszczędzać dalej – możesz do tego mieć IKE. Nic nie stoi na przeszkodzie, by korzystać z dobrodziejstw dwóch kont. Można powiedzieć, że ,,bezpieczniejsze” będą wpłaty na IKE – w przypadku wypłacenia środków przed 60 rokiem życia, musisz zapłacić wyłącznie podatek Belki.

Jeśli po długim czasie oszczędzania na IKZE wypłacisz środki przed 60 rokiem życia, może czekać cię duża spłata podatku, który musisz rozliczyć w zeznaniu rocznym.

Nikt oczywiście nie mówi, że musisz wykorzystywać wszystkie limity – jak pokazałem wyżej, nawet niewielkie, ale regularne wpłaty, mogą dać pokaźny kapitał na emeryturę.

Dodam, że ciekawym podejściem wielu osób jest skorzystanie z odliczenia podatkowego wynikającego z wpłat na IKZE. Otrzymany zwrot z Urzędu Skarbowego możesz wpłacić na konto IKE. Jest to szczególnie opłacalne w sytuacji kiedy wpłaty na IKZE obniżają także skalę podatkową.